چالش‌های قیمت‌گذاری و ثبات بازار در صنعت فرش ماشینی
مرتضی سودایی، فعال صنعت فرش ماشینی در گفت‌وگویی به بررسی چالش‌های قیمت‌گذاری، نوسانات ارزی و ضرورت ثبات در بازار این صنعت پرداخت. وی با اشاره به مشکلات ناشی از عدم هماهنگی در قیمت مواد اولیه و انتظارات مشتریان صادراتی، راهکارهایی برای بهبود حضور شرکت‌ها در بازارهای جهانی ارائه کرد.
نوسانات قیمت و تأثیر آن بر صادرات
مرتضی سودایی اظهار داشت: «با کاهش قیمت دلار، انتظار داشتیم قیمت مواد اولیه نیز کاهش یابد تا سود شرکت‌ها حفظ شود، اما نه‌تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه قیمت مواد اولیه افزایش یافت. این موضوع ما را مجبور کرد قیمت‌های دلاری محصولاتمان را بالا ببریم، که برای مشتریان صادراتی مطلوب نبود. آن‌ها در سال‌های اخیر به کاهش قیمت عادت کرده بودند، اما حالا با افزایش قیمت مواجه شدند و توجیه این موضوع برایشان دشوار بود.»
سودایی افزود: «این عدم ثبات قیمتی، سردرگمی بزرگی برای غرفه‌داران و خریداران ایجاد کرد. تا زمانی که بازار به ثبات نرسد، چه در افزایش و چه در کاهش قیمت، این چالش ادامه خواهد داشت. بهترین حالت، ثبات قیمت‌هاست تا تلورانس قیمتی محصولات ما بر مبنای دلار کم باشد و ریسک حضور در بازارهای بین‌المللی کاهش یابد.»
عدم همکاری بین شرکت‌ها در قیمت‌گذاری
سودایی با انتقاد از نبود هم‌افزایی بین شرکت‌های فعال در صنعت فرش ماشینی گفت: «متاسفانه هیچ‌گاه شاهد همکاری و همفکری در قیمت‌گذاری بین شرکت‌ها نبوده‌ایم. هر شرکت قیمت خود را تعیین می‌کند و هیچ تعهدی به رعایت استانداردهای مشترک وجود ندارد. این موضوع به‌ویژه به شرکت‌های کوچک‌تر و متوسط آسیب می‌رساند، زیرا برخی افراد در بازار با ارائه قیمت‌های غیرمنطقی و غیرواقعی، ذهن خریداران را مخدوش می‌کنند.»
وی به نمونه‌ای اشاره کرد: «برخی افراد که حتی غرفه ندارند، در بازار قیمت‌هایی تا 5 دلار پایین‌تر از غرفه‌داران ارائه می‌دهند. این قیمت‌ها عملاً قابل‌اجرا نیستند و صرفاً برای جذب مشتری در کوتاه‌مدت مطرح می‌شوند. این رفتار به اعتبار شرکت‌های معتبر و کوچک‌تر آسیب می‌زند و اعتماد خریداران را کاهش می‌دهد.»
اهمیت ارتباط بلندمدت با مشتریان
سودایی با تأکید بر نقش نمایشگاه‌ها به‌عنوان پلتفرمی برای ارتباط‌سازی اظهار داشت: «نمایشگاه‌ها بازار روز نیستند که خریدار همان لحظه محصول را بخرد و معامله تمام شود. هدف اصلی نمایشگاه، آشنایی با مشتریان و ایجاد ارتباط دوطرفه است. نتیجه واقعی حضور در نمایشگاه طی یک سال آینده مشخص می‌شود، زمانی که با حفظ ارتباط، محصول را معرفی و مشتری را جذب می‌کنیم.»
وی افزود: «ما مشتریانی داریم که سال‌هاست با ما همکاری می‌کنند و در هر رویداد سفارش خود را ثبت می‌کنند. حتی مشتریانی از دو سال پیش، پس از ارتباط مستمر، سفارش داده‌اند. این نشان‌دهنده اهمیت هنر تولیدکننده در حفظ مشتری است. نمایشگاه تنها شروع کار است و موفقیت آن به تلاش‌های پس از رویداد بستگی دارد.»
چالش‌های حضور در بازارهای بین‌المللی
سودایی درباره تأثیر رقبای منطقه‌ای گفت: «نبود برخی شرکت‌های خارجی، مانند شرکت‌های ترکیه‌ای، و برگزاری رویدادهای نزدیک به هم، مانند نمایشگاه استانبول، بر جذب بازدیدکنندگان بین‌المللی تأثیر منفی گذاشته است. خریدارانی که در استانبول خرید کرده‌اند، تمایل کمتری به حضور مجدد در رویدادهای دیگر دارند. همچنین، برخی مشتریان قدیمی به‌صورت آنلاین سفارش می‌دهند و نیازی به حضور فیزیکی احساس نمی‌کنند.»
وی درباره مقاصد جایگزین برای رویدادهای بین‌المللی اظهار داشت: «اگر دموتکس بخواهد در منطقه ادامه دهد، دبی به دلیل جذابیت و زیرساخت‌هایش گزینه بهتری نسبت به قطر یا عمان است. اما کشورهای آسیای میانه، مانند قزاقستان و شهر آلماتی، به دلیل بازار بکر و هزینه‌های پایین‌تر، می‌توانند مراکز مناسبی برای این رویداد باشند.»
نقش برندهای بزرگ و فرصت‌های پیش‌رو
سودایی با اشاره به تأثیر حضور برندهای مطرح مانند عظیم‌زاده، مرینوس و اورینتال ویورز گفت: «این برندها به‌تنهایی می‌توانند با جذب حتی 10 درصد از مشتریان خود، آمار بازدیدکنندگان را افزایش دهند. اما نبود اتحاد بین شرکت‌های خارجی، مانند ترکیه‌ای‌ها، به رویدادهای منطقه‌ای ضربه زده است. ایرانی‌ها حضور پررنگی داشتند و امیدوارم بتوانند از بازدیدکنندگان موجود، مشتریان پایدار بسازند.»
وی در پایان تأکید کرد: «هر بازدیدکننده یک مشتری بالقوه است و موفقیت در تبدیل آن‌ها به مشتری واقعی، به هنر و تلاش شرکت‌ها بستگی دارد. رسانه‌ها نیز نقش مهمی در معرفی شرکت‌های ایرانی به مخاطبان خارجی دارند و امیدوارم این همکاری تقویت شود تا شناخت جهانی از صنعت فرش ایران افزایش یابد.»