بررسی علمی نخها
اگر تجربه کرده باشید، بعضی فرشها حتی با جاروکشی منظم خیلی زود کدر میشوند و انگار گرد و خاک را به خودشان جذب میکنند، در حالی که بعضی دیگر مدتها تمیز و شفاف میمانند. این تفاوت اتفاقی نیست. نوع بافت فرش و جنس نخ، از نظر علمی نقش مستقیمی در میزان جذب گرد و غبار دارند.
در این مقاله بهصورت دقیق اما قابل فهم بررسی میکنیم که چه بافتها و چه نخهایی دیرتر گرد و غبار میگیرند و برای زندگی امروزی انتخاب هوشمندانهتری هستند.
گرد و غبار چگونه روی فرش مینشیند؟
گرد و غبار فقط خاک ساده نیست. ترکیبی از ذرات ریز معلق هوا، الیاف لباس، موی انسان و حیوانات و آلودگیهای محیطی است. این ذرات وقتی روی فرش مینشینند، یا روی سطح باقی میمانند یا به عمق بافت نفوذ میکنند. هرچه ساختار فرش بازتر باشد، این ذرات راحتتر در آن گیر میافتند و خارج کردنشان سختتر میشود.
به همین دلیل، اولین عامل مهم در دیر کثیف شدن فرش، ساختار فیزیکی بافت آن است، نه صرفاً رنگ یا قیمت.
نقش بافت فرش در جذب یا دفع گرد و خاک
بافت فرش تعیین میکند که گرد و غبار در سطح بماند یا در عمق پرزها فرو برود. فرشهایی با بافت منظم، فشرده و یکنواخت، اجازه نفوذ عمیق به گرد و خاک نمیدهند. در این نوع فرشها، ذرات بیشتر روی سطح مینشینند و با یک جاروکشی ساده از بین میروند.
در مقابل، بافتهای شُل و نامنظم مثل اسفنج عمل میکنند و گرد و خاک را در خود نگه میدارند. این موضوع به مرور باعث کدر شدن ظاهر فرش و کاهش بهداشت محیط میشود.
فرش پرزبلند یا پرزکوتاه؛ کدام گرد و غبار کمتری میگیرد؟
از نظر علمی، فرشهای پرزبلند بیشترین میزان نگهداشت گرد و غبار را دارند. پرزهای بلند فضای بیشتری برای گیر افتادن ذرات ایجاد میکنند و تمیز کردن عمق آنها بهمراتب سختتر است. به همین دلیل این نوع فرشها بیشتر برای فضاهای کمرفتوآمد مناسباند.
در مقابل، فرشهای پرزکوتاه یا متوسط، گرد و خاک را کمتر در خود نگه میدارند و نظافت آنها بسیار سادهتر است. اگر خانهتان آپارتمانی است یا در شهرهای پرگردوغبار زندگی میکنید، پرزکوتاه انتخاب منطقیتری است.
بررسی علمی نخهای فرش؛ کدام الیاف تمیزتر میمانند؟
جنس نخ فرش مستقیماً با میزان جذب گرد و خاک در ارتباط است. الیافی که سطح صافتر و یکنواختتری دارند، گرد و غبار کمتری به خود جذب میکنند. در مقابل، الیاف زبر یا نامنظم، ذرات را در خود نگه میدارند.
همچنین برخی نخها الکتریسیته ساکن بیشتری تولید میکنند که باعث جذب گرد و خاک معلق هوا میشود. اینجاست که تفاوت نخها کاملاً خودش را نشان میدهد.
نخ اکریلیک؛ انتخابی مناسب برای خانههای کمگردوغبار
نخ اکریلیک، بهویژه نوع هیتستشده آن، از نظر بهداشتی یکی از بهترین گزینههاست. این نخ سطح یکنواختی دارد، پرزدهی بسیار کمی ایجاد میکند و الکتریسیته ساکن پایینی دارد. به همین دلیل، گرد و غبار کمتر به آن میچسبد و دیرتر ظاهر کدر پیدا میکند.
اگر به دنبال فرشی هستید که هم تمیز بماند و هم برای افراد حساس مناسب باشد، اکریلیک یکی از مطمئنترین انتخابهاست.
نخ پلیپروپیلن (BCF) و رفتار آن در برابر آلودگی
فرشهای BCF معمولاً قیمت مناسبتری دارند، اما از نظر جذب گرد و غبار عملکرد ضعیفتری نسبت به اکریلیک دارند. پرزهای این نخ ضخیمتر و نامنظمتر است و همین موضوع باعث میشود گرد و خاک راحتتر در آن گیر بیفتد.
این نوع نخ بیشتر برای فضاهای کماهمیتتر یا مکانهایی که حساسیت به گرد و خاک مطرح نیست، مناسب است.
نخ پلیاستر؛ ظاهر زیبا، اما چهقدر گرد و خاک میگیرد؟
پلیاستر به خاطر ظاهر براق و مدرنش محبوب است، اما از نظر علمی یکی از نخهایی است که الکتریسیته ساکن بیشتری تولید میکند. همین ویژگی باعث میشود گرد و غبار معلق هوا سریعتر روی آن بنشیند.
در نتیجه، اگرچه پلیاستر از نظر زیبایی جذاب است، اما برای خانههای پرگردوغبار یا افراد آلرژیک گزینه ایدهآلی محسوب نمیشود.
تراکم، شانه و فشردگی؛ عوامل پنهان در جذب گرد و غبار
برخلاف تصور رایج، فرشهای با تراکم و شانه بالاتر الزاماً گرد و خاک بیشتری نمیگیرند. در واقع، هرچه فرش متراکمتر باشد، فضای خالی بین الیاف کمتر است و گرد و غبار فرصت نفوذ به عمق بافت را پیدا نمیکند.
به همین دلیل، فرشهای متراکم با نخ مناسب، دیرتر کثیف میشوند و راحتتر تمیز میگردند.
الکتریسیته ساکن و تأثیر آن بر نشستن گرد و خاک روی فرش
الیاف مصنوعی در صورت فرآوری نامناسب، بار الکتریکی تولید میکنند. این بار باعث جذب ذرات معلق هوا میشود. نخهایی که هیتست نشدهاند یا کیفیت پایینی دارند، معمولاً در این زمینه مشکلساز هستند.
نخ اکریلیک هیتستشده کمترین میزان الکتریسیته ساکن را دارد و از این نظر، امتیاز بالاتری نسبت به بسیاری از الیاف دیگر میگیرد.
فرش ماشینی یا دستباف؛ کدام از نظر گرد و غبار بهتر است؟
فرشهای دستباف به دلیل استفاده از الیاف طبیعی و بافت بازتر، گرد و غبار بیشتری جذب میکنند و نیاز به مراقبت مداوم دارند. در مقابل، فرش ماشینی با نخ مناسب و بافت منظم، برای سبک زندگی شهری انتخاب عملیتری است.
از نظر بهداشت و سهولت نگهداری، فرش ماشینی استاندارد برتری دارد.
بهترین بافت فرش برای افراد حساس و آلرژیک
اگر در خانواده فردی با آلرژی، آسم یا حساسیت تنفسی وجود دارد، انتخاب فرش اهمیت دوچندان پیدا میکند. در این شرایط، فرش پرزکوتاه با نخ اکریلیک و تراکم بالا، کمترین میزان نگهداشت گرد و غبار را دارد و محیط سالمتری ایجاد میکند.
اشتباهات رایج هنگام خرید فرش از نظر جذب گرد و خاک
بسیاری از افراد هنگام خرید فرش فقط به ظاهر توجه میکنند و از عواملی مثل نخ، بافت و تراکم غافل میشوند. انتخاب فرش پرزبلند برای فضاهای پررفتوآمد یا خرید نخهای براق برای خانههای پرگردوغبار، از رایجترین اشتباهات است که بعداً باعث نارضایتی میشود.
جمعبندی؛ کدام بافت و نخ فرش دیرتر گرد و غبار میگیرد؟
اگر بخواهیم نتیجهگیری علمی و کاربردی داشته باشیم، ترکیب پرزکوتاه، نخ اکریلیک هیتستشده و تراکم بالا کمترین میزان جذب گرد و غبار را دارد. چنین فرشی دیرتر کثیف میشود، راحتتر تمیز میشود و برای سلامت خانواده انتخاب مطمئنتری است.
انتخاب درست فرش، فقط یک تصمیم دکوراتیو نیست؛ تصمیمی است که مستقیماً روی کیفیت زندگی روزمره شما تأثیر میگذارد 🌱